dag 118: van Ostabat naar Saint-Jean-Pied-de-Port

Maandag 18 augustus: van Ostabat naar Saint-Jean-Pied-de-Port.
Om 5 uur al wakker en als er om 6 uur diverse wekkers afgaan is het nog steeds erg donker.
Heerlijk met mijn bakkie buiten. Het is zo stil en om kwart voor 7 zie ik een beetje zon achter de berg vandaan komen. Eerst maar de voeten doen en dan ontbijten waar ik verwelkomt word als lid can het snurkersgilde. Ik kan het ook niet helpen, hadden ze me maar wakker moeten maken.
De fransman uit het noorden van Frankrijk zit tegen over me. Hij spreekt een gruwelijk zwaar dialect zodat ik er niets van begrijp. Iemand roept dat de man gewoon "goedemorgen" zei. De fransman herhaalt het nog een keer en het lijkt in de verste verte niet op "bon matin". De man lijkt er lol in te hebben en steekt een heel verhaal af. Wanneer ik een paar keer aangegeven heb dat ik hem niet kan begrijpen, stopt hij niet. Pas als ik hem volkomen negeer, stopt hij zijn verhaal en moet er zelf erg hard om lachen.
Er ligt geroosterd oud stokbrood en natte cake. De schele-gite-madame paradeert tussen de tafels door als een kampbewaker. Wanneer ik klaar ben en langs haar loop, blaft ze me toe dat ik nog moet betalen. Ik vind het zo onbeschoft, ik loop nog op blote voeten alsof ik zonder te betalen wegloop. Een mevrouw voor me krijgt een lunchpakket mee. In de meeste gites kan dat niet. Wanneer het wel kan, staat dat altijd aangegeven.
Ik vraag ook om een lunchpakketje. de gite-mevrouw blaft me toe dat dat niet gaat omdat ik dat gisteravond niet heb aangegeven. Wanneer ik zeg dat ik niet wist dat het tot de mogelijkheden behoorde, blaft ze terug dat ze engels spreekt. Ja? Nou en ? Het lunchpakket kan ik wel vergeten. De zanger van gisteravond is er nu ook weer en gaat demonstratief voor het raam staan en zegt dat de zon rood schijnt en dat betekent dat het mooi weer wordt. Ik heb het vermoeden dat hij dit toneelstukje elke dag afdraaid. Wanneer de eerste lopers vertrekken, gaat de man naar buiten om iedereen een buen camino te wensen in het baskisch en alle dames 4x te zoenen. Ik probeer het bij de man om een lunchpakketje los te peuteren. En hij komt mrt een kontje stokbrood terug. Ik beloon hem veel te duur maar allez ik heb in ieder geval droog brood vandaag. Het is maandag dus alle winkels die maar iets te eten hebben, zijn gesloten. Het eindpunt is het eerste punt waar wat eetbaars te krijgen is.
Om half 8 op weg. En het is lekker loopweer. De opkomende zon heeft plaatsgemaakt voor mist maar deze lijkt snel op te trekken. Ik loop heerlijk. De voeten lopen eindelijk weer goed. Eigenlijk zou de tocht nu pas moeten beginnen, nu beide voeten aan de nieuwe schoenen zijn gewend. Maar het is toch echt de laatste dag en dat wil maar niet doordringen. We moeten een heel stuk paralel aan een drukke weg lopen en daar baal ik van. Mijn laatste dag wil ik geen auto's horen of zien. Om 10.00 uur ben ik in Gramath. Een mooi klein kerkje dat helaas gesloten is maar achter de kerk een boerderij die pelgrims donativo met van alles voorziet. Ik doe me tegoed aan zelfgemaakte yoghurt en stukken heerlijk zelfgemaakte cake en koffie met verse melk. Aan de geluiden te horen is de boer nog aan het melken. De hele club arriveert er en gezamenlijk gaan we daarna ook weer op pad. Al snel ben ik hun weer vooruit en loop heerlijk alleen, heuvel op en heuvel af. Over een veerooster en dan kom je zomaar een koe tegen. Maar schiterende dorpjes die bestaan uit kleine kerkjes met een paar huizen eromheen. Dit is echt mijn laatste dag. Saint-Jean is niet ver meer en ik orober me in te stellen op een toeristische gebeurtenis. Zonder warm ontvangst zoals die er wel waren in de vele huizen waar ik geslapen heb.
De huizen in dit deel van Baskenland krijgen intussen naast rode luiken, ook groene luiken. Het doet steeds meer aan of ik in de Alpen ben. De bergen lijk ik echt achter me te laten maar de pieken die ik nog kan zien hangen nog steeds in de mist.
Saint-Jean-Pied-de-Port-Vieille is in zicht. Een klein dorpje met natuurlijk een klein kerkje. De kerkjes hier hebben een portaal waar je onderdoor kan lopen. Onder deze overkapping worden ook mensen begraven. Het is een mooie kerk. Fijn om hier even te zijn. Buiten slaat de commercie van de camino weer toe. In ruil voor het kopen can een maaltijd kan je een stempel krijgen. Ik bedank en om 12.00 uur zet ik de laatdte 5 km van mijn camino in. Het landschap is niet meer spectaculair maar ik heb toch een vreemd gevoel. Saint-Jean is het eindpunt en ik zou zo graag door willen lopen. De weg helemaal afmaken. Maar ik weet ook dat het niet kan. Het zou niet goed voor mij zijn. De route van Sint Jacques moet je keren lopen en ik denk dat ik het nu een beetje door heb hoe het een en ander werkt. Hoe moeilijk ik het soms vind om het mijn camino te laten zijn. Mijn camino is als mijn leven, het is allemaal te herleiden. De mensen die je ontmoet en blijft ontmoeten worden door de weg aan mij verbonden. Tot we ieder zijn ding hebben gedaan en elkaar weer loslaten.Zo gaat het in het "gewone" leven ook alleen sta ik er in ieder geval te weinig bij stil. Misschien is dat wat de weg mij geleerd heeft.
Ik moet een stuk langs de doorgaande autoweg van de oude Saint-Jean naar de jongere en een grote groep fransen komt luidruchtig over deze weg aanlopen. Zij snijden een stuk af. Veel fransen lopen de camino maar met een geheel andere intensie dan ik van te voren had gedacht. Ze zijn vooral bezig met contacten aanknopen. Veel jonge lopers geven dat ook op als drijfveer: mensen ontmoeten. Een wat oudere club loopt om het hoofd leeg te maken en energie op te doen tot de volgende vakantie wanneer ze weer gaan lopen. In hun credential staat dat ze om religieuse of spirituele redenen lopen maar uit de gesprekken heb ik dat niet op kunnen maken. Zij bezoeken alleen kerken als ze er een stempel kunnen halen. Vaak zijn ze niet religieus en ontwijken via alternatieve wegen, routes die fysiek makkelijker zijn. Zij verzamelen hun stempels via de toeristenburo's.
Duitse lopers zijn daarentegen wel religieus of spiritueel ingesteld. Zij lopen van kerk naar kerk en zijn teleurgesteld als zij deze niet kunnen bezoeken. Maar ik heb natuurlijk in verhouding maar een kleine groep medelopers ontmoet. Het is geen maatstaaf. Via de kapel due aan Magdalena is gewijd (prachtig aan een kolkend riviertje met waterval), kom ik de bordjes van SJPdP tegen en gezien de hoeveelheid auto's vrees ik het ergste. En mijn vrees wordt waarheid. Ik val met mijn rugzak midden tussen kinder-en wandelwagens die het verdommen om niet mijn hakken aan flarden te rijden, krijsende kinderen en ver al het ongemak dat je op een gemiddelde eftelingdag tegenkomt. Een ijskoude douche, anders kan ik het niet benoemen. Ik voel me hopeloos verloren in de menigte die me bijkant door de stadspoort duwt. Een nederlandse toerist draait zich om als ik vraag of ze een foto van mij voor de poort wil maken. Raar mens met je westerse accent, je te strakke legging en te veel nep-goud om je nek.
Een jong duits stel maakt met liefde een foto en ik van hen. Er zit niets anders op dan me naar met de stoet mee te bewegen richting, van wat ik denk, het centrum. De stoet staat stil omdat er teveel "rugzakken" stilstaan voor het stempelburo. Ik duik achter een gele grote rugzak zodat ik niet met de vloedgolf van de meute meegesleurd kan worden. Het dtempelburo gaat om 13.00 uur open. Dat us niet kang wachten. Hoewel ik echt niet de eerste in de wachtrij was, ben ik wel als eerste binnen en op nationaliteit worden we naar een stempelaar verwezen. Het gaat allemaal zo snel dat er geen tijd is voor een foto. De man die stempelt zou de engelse raal beheersen maar dat valt vies tegen. Hij kruist aan dat ik uit Nederland kom en dat is het dan. Ik orobeer een terrasje te vinden maar dat is onmogelijk om dit tijdsstip dus maar een sandwich op de trappen van de kerk. Waar een man zich door zijn vrouw wil laren fotograferen met zijn hond. Maar dan moet de hond wel zo staan zoals de man wil. Omdat de man zelf niet weet hoe hij wil staan, weet de hond get ook niet wn dat is voor de man een reden om de hond af te ranselen. De vrouw wacht rustig tot de man is uit geranseld en neemt uitgebreid de tijd om de juiste afstand etc te bepalen. Wat had ik dit stel graag afgeranseld. Had het met liefde gedaan.
Dan staat Jocelin plots voor mijn neus. De gite is al open en Francoise is er al. Als ik in de gite arriveer blijkt hij niet open maar we mogen wel onze rugzakken parkeren. We spreken af dat we om half 5 een terras pakken voor de afscheidsborrel want bijna iedereen gaat naar huis, vanavond of morgenvroeg.
Ik slenter wat door de straten waar de souvenirwinkels aan elkaar geregen lijken. Het historische fort kan me niet boeien en de wekelijkse markt al evenmin. Voor ik het weet is het al 3 uur en als ik in de gite aankom is er nog maar 1 stapelbed te vergeven en gelukkig jan ik onderop. Even later komt het meisje binnen die afgelopen week tijdens de maaltijd in Aroue tegenover mij zat en hoog opgaf over haar bussiness opleiding aan een zeer gerenomeerde school in Frankrijk. We zullen geen vrienden worden. Ik probeer wat te rusten maar een gezin met 2 puberdochters moet de dag evalueren (denk ik) en dat gaat op luide toon. Francoise komt me halen voor de borrel. En net als we een terras gevonden hebben staat daar ineens Marc "god hates divorces" uit Schotland. Hij heeft een week pauze genomen want zijn voet ging wel heel slecht. Eigenlijk wil hij naar een soort balspel dat typisch is voor Baskenland. Ik weet even niet meer hoe het heet naar elk dorp heeft een vrijstaande grote hoge muur in het centrum staan en tegen die muur wordt de val geslagen (of zo). Als het nog even duurt voor de wedstrijd begint komt hij ook naar het terras. Ik heb hem niet meer gezien.
Er is sangria en ondanks dat ik stevige trek geb, waag ik me ervtoch aan. Dan maar onder de tafel. Maar dat valt reuze mee. Tegen 7 uur moet Jocelyn de trein nemen en na de terrasfoto's en Van andere gegevens gaan we gedrieën terug naar de gite. En wie staat daar? Valerie. Ik begrijp niet goed waarom ze in SJPdP is want ze heeft al naar Roncevalles gelopen als ik het goed begrijp. Veel wensen over en weer, op naar een overheerlijke en overvloedige maaltijd. En wie komt daar binnen? Robin met Sebastian. Ze schuiven nog snel aan.
Het meisje van de gerenomeerde bussiness school voert het hoogste woord. Wanneer ze even naar de keuken is, zuchten een aantal mensen die in haar buurt zitten van opluchting wat de anderen in de lach doet schieten. De moeder van de puberdochters fluistert dat het gedrag van het bussiness meisje niet normaal is. Robin en ik seinen naar elkaar dat het de hoogste tijd is voor een "nahetetensigaretje" dat we zittend op de stoep zitten weg tegenieten. Ondertussen bijpratend over de voorgaande dagen, mijn afscheid van de camino en haar camino die verder gaat. Robin, lieve warme meid, je gaat je einddoel halen.
Het wordt alkangzamerhand donker. Robin en Sebastian gaan nog de kroeg in en intussen heeft de dorpsalcoholist een plaatsje gevonden iets verderop, ook op de rand van de stoep. Het is de hoogste tijd voor mij om te gaan slapen. Maar dat duurt nog even want de vader van de 2 puberdochters moet wel weten dat zijn kroost goed onder de dekens ligt, voorzien zijn van allerlei druppeltjes en crème -pjes die persoonlijk door hem worden aangebracht. Daarna moet zijn eigen deken tot op de centimeter recht op zijn bed liggen alvorens het licht uit kan en de ramen open. Bonne nuit mijn laatste nacht op de camino.